บัดนี้ จะว่าด้วย🔎กาลิก(๙๒) มี ๔ คือ
๑. ยาวกาลิก คือ โภชนะทั้ง ๕
ข้าวสุก ขนม🔎กุมมาส(๙๓) ข้าวสัตตู เนื้อปลา แลขาทนียะ มีลูกไม้รากไม้เป็นต้น ที่สำเร็จอาหารกินได้โดยปรกติ เป็นยาวกาลิก ฉันได้แต่เช้าชั่วเที่ยง ถ้าเที่ยงแล้วไป ฉันเป็นปาจิตตีย์ ถ้าประเคนแรมคืนไว้เป็นสันนิธิ ฉันเป็นปาจิตตีย์ ถ้าทำให้เป็นอันโตวุฏฐะ คือไว้ในอกัปปิยกุฎี เป็นอันโตปักกะ คือให้สุกในกัปปิยกุฎีเป็นสามปากะ คือให้สุกเอง ฉันเป็นทุกกฏ
๑. ยาวกาลิก คือ โภชนะทั้ง ๕
ข้าวสุก ขนม🔎กุมมาส(๙๓) ข้าวสัตตู เนื้อปลา แลขาทนียะ มีลูกไม้รากไม้เป็นต้น ที่สำเร็จอาหารกินได้โดยปรกติ เป็นยาวกาลิก ฉันได้แต่เช้าชั่วเที่ยง ถ้าเที่ยงแล้วไป ฉันเป็นปาจิตตีย์ ถ้าประเคนแรมคืนไว้เป็นสันนิธิ ฉันเป็นปาจิตตีย์ ถ้าทำให้เป็นอันโตวุฏฐะ คือไว้ในอกัปปิยกุฎี เป็นอันโตปักกะ คือให้สุกในกัปปิยกุฎีเป็นสามปากะ คือให้สุกเอง ฉันเป็นทุกกฏ
กัปปิยกุฎี คือโรงเรือนสำหรับเก็บเครื่องใช้สอยที่สมควรแก่สมณะ
๒. ยามกาลิก คือ ปานะ ๘
น้ำมะม่วง ๑
น้ำชมพู่ ๑
น้ำกล้วยมีเมล็ด ๑
น้ำกล้วยไม่มีเมล็ด ๑
น้ำลูกมะทราง ๑
น้ำลูกองุ่น ๑
น้ำรากบัว ๑
น้ำลิ้นจี่ ๑
กับทั้งน้ำผลไม้เป็นยามกาลิกอนุปสัมบันทำไม่ให้สุกด้วยไฟ รับประเคนแล้ว ฉันได้วันหนึ่ง พ้นจากนั้นไป ฉันเป็นทุกกฏ
น้ำมะม่วง ๑
น้ำชมพู่ ๑
น้ำกล้วยมีเมล็ด ๑
น้ำกล้วยไม่มีเมล็ด ๑
น้ำลูกมะทราง ๑
น้ำลูกองุ่น ๑
น้ำรากบัว ๑
น้ำลิ้นจี่ ๑
กับทั้งน้ำผลไม้เป็นยามกาลิกอนุปสัมบันทำไม่ให้สุกด้วยไฟ รับประเคนแล้ว ฉันได้วันหนึ่ง พ้นจากนั้นไป ฉันเป็นทุกกฏ
๓. สัตตาหกาลิก คือ เภสัชชะทั้ง ๕
เนยใส ๑
เนยข้น ๑
น้ำมัน ๑
เนยข้น ๑
น้ำมัน ๑
น้ำผึ้ง ๑
น้ำอ้อย ๑
เป็นสัตตาหกาลิก รับประเคนแล้วฉันได้ ๗ วัน เกินจากนั้นไป ฉันเป็นนิสสัคคิยปาจิตตีย์
น้ำอ้อย ๑
เป็นสัตตาหกาลิก รับประเคนแล้วฉันได้ ๗ วัน เกินจากนั้นไป ฉันเป็นนิสสัคคิยปาจิตตีย์
๔. ยาวชีวิก คือ
สมุนไพร ขมิ้น ขิง ว่านน้ำ ว่านเปราะ อุตตพิด ข่า แฝก แห้วหมู น้ำฝาด สะเดา น้ำฝาดมูกมัน น้ำฝาดกะดอม น้ำฝาดบอระเพ็ด น้ำฝาดกินพิมาน ใบสะเดา ใบมูกมัน ใบกะดอม ใบกะเพรา ใบฝ้าย ลูกพิลังกาสา ดีปลี พริก สมอไทย สมอพิเภก มะขามป้อม ผลแห่งโกฐ ยางที่ไหลออกจากต้นหิงคุ และเกลือ เป็นต้น สิ่งเหล่านี้ เป็นยาวชีวิก รากไม้ใบไม้ที่พ้นออกจากของพระพุทธเจ้าอนุญาต ที่ไม่สำเร็จกิจได้โดยปรกติ เป็นยาวชีวิกทั้งสิ้น เมื่อมีปัจจัยฉันได้ในกาลทั้งปวง กาลิก ๔ นี้ไม่รับประเคนก่อน ฉันเป็นปาจิตตีย์
สมุนไพร ขมิ้น ขิง ว่านน้ำ ว่านเปราะ อุตตพิด ข่า แฝก แห้วหมู น้ำฝาด สะเดา น้ำฝาดมูกมัน น้ำฝาดกะดอม น้ำฝาดบอระเพ็ด น้ำฝาดกินพิมาน ใบสะเดา ใบมูกมัน ใบกะดอม ใบกะเพรา ใบฝ้าย ลูกพิลังกาสา ดีปลี พริก สมอไทย สมอพิเภก มะขามป้อม ผลแห่งโกฐ ยางที่ไหลออกจากต้นหิงคุ และเกลือ เป็นต้น สิ่งเหล่านี้ เป็นยาวชีวิก รากไม้ใบไม้ที่พ้นออกจากของพระพุทธเจ้าอนุญาต ที่ไม่สำเร็จกิจได้โดยปรกติ เป็นยาวชีวิกทั้งสิ้น เมื่อมีปัจจัยฉันได้ในกาลทั้งปวง กาลิก ๔ นี้ไม่รับประเคนก่อน ฉันเป็นปาจิตตีย์
น้ำ ไม้สีฟัน พ้นจากกาลิก ๔ ไม่ต้องรับประเคน
จบกาลิกบัพพ์แต่เท่านี้